Խաղաղության հարթակում՝ Հայաստանի ձայնը լսելի է դառնում։ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը մեկնեց Եգիպտոս՝ մասնակցելու Շարմ Էլ Շեյխում անցկացվող Մերձավոր Արևելքի խաղաղության գագաթնաժողովին։ Այս բարձր մակարդակի միջազգային հանդիպմանը նա մասնակցելու է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի և Եգիպտոսի նախագահ Աբդել Ֆաթթահ աս-Սիսիի պաշտոնական հրավերով։ Սա ոչ միայն կարևոր միջազգային նախաձեռնություն է՝ ուղղված Գազայի ճգնաժամի հանգուցալուծմանը, այլև բացառիկ հարթակ՝ Հայաստանի միջազգային ներկայությունը և դերը նոր ձևով ներկայացնելու համար։
Վերջին տարիներին Հայաստանը ակտիվորեն վերաարժևորում է իր արտաքին քաղաքականությունը՝ կառուցելով այն խաղաղության և կայուն զարգացման սկզբունքների վրա։ Չնայած դժվար ու հաճախ ցավոտ պատմական իրողություններին՝ Հայաստանը ցուցաբերում է հետևողական պատրաստակամություն՝ կառուցելու կայուն և բարիդրացիական հարաբերություններ ինչպես հարևանների, այնպես էլ՝ աշխարհում ունեցած գործընկերների հետ։
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի մասնակցությունը Մերձավոր Արևելքի խաղաղության գագաթնաժողովին արժեքավոր քայլ է՝ Հայաստանի արտաքին քաղաքական տեսլականը աշխարհին ներկայացնելու, երկխոսության նոր ուղիներ բացելու և միջազգային վստահության ամրապնդման համար։
Հայաստանը խաղաղությունը չի մեկնաբանում միայն իր շահերի տեսանկյունից, այլ նաև պատրաստ է մասնակցել միջազգային ձևաչափերի՝ որպես լուծումներ փնտրող, ոչ թե խնդրահարույց կողմ։
Մերձավոր Արևելքի նման բարդ տարածաշրջանում խաղաղության կառուցմանն աջակցելը խորը խորհրդանշական և ռազմավարական նշանակություն ունի Հայաստանի համար․ այս մասնակցությամբ Հայաստանը ցույց է տալիս, որ կարող է արժեք ավելացնել նույնիսկ այնպիսի գործընթացներում, որոնք ուղղակիորեն իր անմիջական շահերին չեն առնչվում։
Հայաստանի դիվանագիտական շահերը՝ գագաթնաժողովի լույսի ներքո
1. Միջազգային ճանաչման և վստահության ամրապնդում
Մասնակցելով բարձր մակարդակի խաղաղության գագաթնաժողովի՝ Հայաստանը ձևավորում է իր նոր դերը որպես միջազգային վստահելի գործընկեր։ Սա հատկապես կարևոր է այն պայմաններում, երբ Հայաստանը ձգտում է ավելացնել իր դիվանագիտական կշիռը՝ Եվրամիության, ԱՄՆ-ի, Մերձավոր Արևելքի և այլ գործընկերների հետ հարաբերություններում։
2. Հարթակ՝ խաղաղության փորձի և սկզբունքների տարածման համար
Հայաստանն ունի անմիջական փորձ՝ ծանր հակամարտությունից հետո խաղաղության որոնման գործընթացում։ Սա արժեքավոր փորձառություն է, որը կարող է կիրառվել նաև այլ հակամարտությունների համատեքստում։ Փաշինյանի ներկայությունը գագաթնաժողովում հնարավորություն է՝ ներկայացնելու հայաստանյան տեսլականը՝ հիմնված խաղաղության, իրավունքի գերակայության, ինքնիշխանության և մարդասիրական մոտեցումների վրա։
3. Դիվանագիտական ակտիվացման հնարավորություն
Գագաթնաժողովը ոչ միայն բանավոր հայտարարությունների հարթակ է, այլև միջպետական շփումների, անուղղակի բանակցությունների և համագործակցության ծրագրերի մեկնարկի հնարավորություն։ Հայաստանն այս մասնակցությամբ կարող է հիմք դնել նոր երկկողմ հարաբերությունների զարգացման համար՝ հատկապես Մերձավոր Արևելքի այն երկրների հետ, որոնց հետ դիվանագիտական հարաբերությունները սահմանափակ են կամ ընդհանրապես չկան։
4. Էներգետիկ և ռազմավարական կապերի զարգացում
Եգիպտոսը և տարածաշրջանի մի շարք պետություններ ունեն խոշոր դեր էներգետիկ աշխարհում։ Հայաստանն, որպես փոքր ու զարգացող երկիր, շահագրգռված է այդ կապերը խորացնելու մեջ՝ թե՛ էներգետիկ կայունության, և թե՛ ենթակառուցվածքային նոր համագործակցության տեսանկյունից։
5. Հայաստանի՝ որպես կամուրջ
Քաղաքակրթությունների, կրոնների և աշխարհաքաղաքական բևեռների խաչմերուկում հայտնված Հայաստանը կարող է դառնալ յուրօրինակ կամուրջ՝ Արևելքի և Արևմուտքի, Մերձավոր Արևելքի և Հարավային Կովկասի միջև։ Այս համատեքստում նման գագաթնաժողովներին մասնակցությունը Հայաստանի համար հնարավորություն է՝ ապացուցելու իր այս պոտենցիալը գործնականում։
Հայաստանը հաճախ ընկալվել է որպես փոքր երկիր՝ բարդ աշխարհաքաղաքական իրականության մեջ։ Սակայն գագաթնաժողովի նման միջազգային նախաձեռնություններում ներգրավվելը թույլ է տալիս փոխել այդ ընկալումը։ Հայաստանը կարող է հանդես գալ ոչ միայն որպես խաղաղություն փնտրող երկիր, այլ նաև՝ որպես խաղաղություն առաջարկող երկիր։
Նիկոլ Փաշինյանի մասնակցությունը Շարմ Էլ Շեյխի գագաթնաժողովին Հայաստանի համար ոչ միայն հեղինակության բարձրացման քայլ է, այլև ուղերձ աշխարհին՝ որ Հայաստանը կողմ է կայունությանն ու համագործակցությանը։ Խաղաղությունը, որին ձգտում է Հայաստանը իր սահմաններին ներսում, պետք է արտահայտվի նաև ակտիվ մասնակցությամբ այն գործընթացներում, որտեղ որոշվում է աշխարհի ապագան։
Այս գագաթնաժողովը Հայաստանը կարող է օգտագործել ոչ միայն՝ ներկայություն ապահովելու, այլև՝ բովանդակություն ձևավորելու համար։
Մկրտիչ Իսրայելյան
Բաժանորդագրվեք Zarkerak.am-ի տելեգրամ ալիքին։
